Giời leo là một căn bệnh gây đau đớn và khó chịu, khiến nhiều người lo lắng về khả năng lây nhiễm. Vậy, “giời leo có lây không?” Hãy cùng tìm hiểu thông tin chính xác về vấn đề này, cũng như cách phòng tránh và điều trị hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người xung quanh.
“giời leo có lây không?” là câu hỏi được nhiều người quan tâm
Tìm hiểu về bệnh giời leo
Giời leo, hay còn gọi là zona thần kinh, là bệnh do virus Varicella-Zoster (VZV) gây ra, cũng chính là tác nhân gây bệnh thủy đậu. Sau khi mắc thủy đậu, virus này không biến mất mà nằm im trong các hạch thần kinh gần tủy sống và não. Khi hệ miễn dịch suy yếu do tuổi tác, bệnh tật hoặc stress, virus sẽ tái hoạt động và gây ra bệnh giời leo.
Đối tượng có nguy cơ cao mắc giời leo:
- Người trên 50 tuổi
- Người có hệ miễn dịch suy yếu (HIV/AIDS, ung thư,…)
- Người từng mắc bệnh thủy đậu
- Người bị stress, mệt mỏi kéo dài
Bệnh giời leo có lây không?
“giời leo có lây không?” – Câu trả lời ngắn gọn là có, nhưng không phải ai cũng có thể bị lây giời leo. Giời leo KHÔNG lây qua đường hô hấp (ho, hắt hơi) hay tiếp xúc thông thường như bắt tay, ôm.
Virus giời leo lây lan như thế nào?
“giời leo có lây không?”- Virus Varicella-Zoster chỉ lây truyền khi có tiếp xúc trực tiếp với dịch trong các bọng nước của người bệnh giời leo. Khi các bọng nước này vỡ ra, dịch chứa virus có thể lây sang người khác nếu tiếp xúc với da hoặc niêm mạc (mắt, mũi, miệng).
“giời leo có lây không?” – khi các bọng nước bị vỡ sẽ có khả năng lây nhiễm
Những người có nguy cơ lây giời leo:
- “giời leo có lây không?” – Trẻ em chưa tiêm vắc xin thủy đậu
- Người lớn chưa từng bị thủy đậu
- “giời leo có lây không?” – Phụ nữ mang thai
- Người suy giảm miễn dịch
Phòng tránh lây nhiễm giời leo
Cách phòng tránh lây nhiễm giời leo hiệu quả:
- “giời leo có lây không?” – Tiêm vắc xin: Tiêm vắc xin thủy đậu cho trẻ em và vắc xin giời leo (Shingrix) cho người lớn trên 50 tuổi là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.
- Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với người bệnh.
- “giời leo có lây không?” – Che chắn bọng nước: Người bệnh cần che chắn các bọng nước cẩn thận, tránh để chúng vỡ ra và tiếp xúc với người khác.
- Tránh tiếp xúc gần: Hạn chế tiếp xúc gần với người bị giời leo, đặc biệt là trẻ em, phụ nữ mang thai và người suy giảm miễn dịch.
Điều trị bệnh giời leo
Điều trị giời leo chủ yếu nhằm giảm đau, rút ngắn thời gian bệnh và ngăn ngừa biến chứng. Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Thuốc kháng virus: Acyclovir, valacyclovir, famciclovir.
- “giời leo có lây không?” – Thuốc giảm đau: Paracetamol, ibuprofen, thuốc giảm đau thần kinh.
- Kem bôi: Làm dịu da, giảm ngứa và khó chịu.
“giời leo có lây không?” – uống thuốc kháng virus
Một số câu hỏi liên quan đến “giời leo có lây không”
Sau đây là 5 câu hỏi liên quan đến “giời leo có lây không?”
- Giời leo có lây không? Nếu có thì lây qua đường nào?
“giời leo có lây không?” – Giời leo không lây qua đường hô hấp hay tiếp xúc thông thường. Tuy nhiên, virus Varicella-Zoster (VZV) gây bệnh giời leo có thể lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với dịch trong các bọng nước của người bệnh. Khi bọng nước vỡ ra, dịch chứa virus có thể xâm nhập vào cơ thể người khác và gây bệnh thủy đậu, chứ không phải giời leo ngay lập tức.
- Những ai có nguy cơ cao bị lây giời leo?
Những người chưa từng mắc thủy đậu hoặc chưa tiêm vắc xin thủy đậu có nguy cơ cao nhất bị lây nhiễm virus Varicella-Zoster từ người bệnh giời leo. Ngoài ra, người có hệ miễn dịch suy yếu (như người già, người mắc HIV/AIDS, ung thư…) cũng dễ bị lây nhiễm và có nguy cơ phát triển thành giời leo. Phụ nữ mang thai cũng cần đặc biệt thận trọng vì giời leo có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.
- Làm thế nào để phòng tránh lây nhiễm giời leo?
Để phòng tránh lây nhiễm giời leo, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Tiêm vắc xin thủy đậu và giời leo: Đây là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.
- Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với người bệnh.
- Che chắn bọng nước: Nếu bạn bị giời leo, hãy che chắn các bọng nước cẩn thận để tránh lây nhiễm cho người khác.
- Tránh tiếp xúc gần: Hạn chế tiếp xúc gần với người bị giời leo, đặc biệt là trẻ em, phụ nữ mang thai và người có hệ miễn dịch yếu.
- Sau khi khỏi giời leo có bị lại không?
“giời leo có lây không?” – Sau khi khỏi giời leo, virus Varicella-Zoster vẫn tồn tại trong cơ thể và có thể tái hoạt động khi hệ miễn dịch suy yếu, gây ra giời leo lần nữa. Tuy nhiên, nguy cơ tái phát thường thấp hơn so với lần đầu tiên. Tiêm vắc xin giời leo có thể giúp giảm nguy cơ tái phát bệnh.
- Giời leo có nguy hiểm không?
Mặc dù giời leo thường không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng như đau thần kinh sau zona (PHN), nhiễm trùng da, viêm não, viêm màng não… Đặc biệt, giời leo ở mắt có thể gây tổn thương giác mạc, thậm chí mù lòa. Do đó, việc phát hiện và điều trị giời leo sớm là rất quan trọng để ngăn ngừa biến chứng.
Một số dẫn chứng khoa học liên quan đến “giời leo có lây không”
Dưới đây là các dẫn chứng khoa học về “giời leo có lây không?”
- Virus Varicella-Zoster (VZV) là tác nhân gây bệnh:
- Nghiên cứu của Hope-Simpson RE (1965) trên tạp chí Proceedings of the Royal Society of Medicine đã chứng minh mối liên hệ giữa virus Varicella-Zoster (VZV) với cả bệnh thủy đậu và giời leo. VZV là loại virus herpes gây ra thủy đậu ở trẻ em và có thể nằm im trong cơ thể nhiều năm. Khi hệ miễn dịch suy yếu, virus tái hoạt động và gây ra giời leo.
- Giời leo lây qua tiếp xúc trực tiếp với dịch bọng nước:
- Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khẳng định rằng giời leo chỉ lây truyền khi có tiếp xúc trực tiếp với dịch từ bọng nước của người bệnh. Điều này có nghĩa là virus không lây qua đường không khí hoặc tiếp xúc thông thường như bắt tay, ôm ấp. (Nguồn: CDC – Shingles (Herpes Zoster))
- Người chưa từng bị thủy đậu hoặc chưa tiêm vắc xin có nguy cơ cao bị lây nhiễm:
- Nghiên cứu của Yawn BP et al. (2007) trên tạp chí Mayo Clinic Proceedings cho thấy những người chưa từng bị thủy đậu hoặc chưa tiêm vắc xin thủy đậu có nguy cơ cao bị lây nhiễm VZV từ người bệnh giời leo. Sau khi nhiễm virus, họ sẽ phát triển bệnh thủy đậu, chứ không phải giời leo ngay lập tức.
- Vắc xin thủy đậu và giời leo giúp phòng ngừa lây nhiễm:
- Nghiên cứu của Oxman MN et al. (2005) trên tạp chí The New England Journal of Medicine đã chứng minh hiệu quả của vắc xin thủy đậu trong việc phòng ngừa bệnh thủy đậu và giời leo. Vắc xin này giúp giảm nguy cơ mắc bệnh thủy đậu ở trẻ em và giảm nguy cơ tái hoạt động của virus gây giời leo ở người lớn.
- Biến chứng đau thần kinh sau zona (PHN):
- Nghiên cứu của Johnson RW et al. (2015) trên tạp chí Pain cho thấy khoảng 10-18% người bị giời leo sẽ phát triển biến chứng đau thần kinh sau zona (PHN), một tình trạng đau mãn tính kéo dài sau khi các triệu chứng khác của giời leo đã biến mất. PHN có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Kết luận
“giời leo có lây không?” – Giời leo là bệnh có thể lây nhiễm, nhưng chỉ qua tiếp xúc trực tiếp với dịch trong bọng nước của người bệnh. Việc tiêm vắc xin và thực hiện các biện pháp phòng ngừa khác có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh và lây lan. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu của giời leo, hãy đến gặp bác sĩ ngay để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Tài liệu tham khảo:
https://www.vinmec.com/en/news/health-news/how-is-shingles-transmitted/
https://medlineplus.gov/shingles.html
https://www.vinmec.com/en/news/health-news/is-shingles-contagious/
Kiểm Duyệt Nội Dung
Hơn 10 năm kinh nghiệm truyền thông marketing trong lĩnh vực y tế, sức khỏe.
Triển khai thành công các hoạt động truyền thông marketing, phát triển nội dung và xây kênh mạng xã hội cho các đối tác bệnh viện, phòng khám, bác sĩ và chuyên gia y tế khắp cả nước.
Hơn 6 năm kinh nghiệm tổ chức sản xuất các chương trình y tế uy tín hàng đầu Việt Nam, phối hợp cùng Đài Truyền hình Tp.HCM (HTV). Các chương trình tiêu biểu bao gồm Nhật Ký Blouse Trắng, Bác Sĩ Nói Gì, Alo Bác Sĩ Nghe, Nhật Ký Hạnh Phúc, Vui Khỏe Cùng Con, Bác Sỹ Mẹ, v.v.
Hợp tác toàn diện với hàng trăm bệnh viện và phòng khám, hàng nghìn bác sĩ và chuyên gia y tế nhằm chung tay xây dựng nền tảng nội dung và dịch vụ y tế trên ứng dụng Doctor Network.
