Trẻ bị nôn trớ là tình trạng thường gặp, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Mặc dù phần lớn trường hợp nôn trớ không đi kèm sốt hay tiêu chảy thường không nghiêm trọng, cha mẹ vẫn cần theo dõi sát sao để phát hiện sớm những bất thường và có biện pháp xử lý kịp thời. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, cách xử trí và khi nào cần đưa trẻ đi khám khi trẻ bị nôn trớ mà không sốt, không đi ngoài.
Nguyên Nhân Khiến Trẻ Bị Nôn Trớ Không Sốt Không Đi Ngoài
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nôn trớ ở trẻ nhỏ, bao gồm:
-
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi. Do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, thức ăn và axit trong dạ dày trào ngược lên thực quản gây kích thích, dẫn đến nôn trớ.
-
Nhiễm trùng đường ruột: Mặc dù nôn mửa kèm theo tiêu chảy hoặc sốt thường là dấu hiệu nhiễm trùng đường ruột do virus hoặc vi khuẩn, nhưng trong một số trường hợp, trẻ chỉ bị nôn trớ mà không có triệu chứng nào khác.
-
Ăn quá no hoặc quá nhanh: Dạ dày trẻ nhỏ còn nhỏ, việc ăn quá nhiều hoặc quá nhanh khiến dạ dày không kịp tiêu hóa hết thức ăn, dẫn đến nôn trớ.
-
Dị ứng thực phẩm: Một số trẻ có thể bị dị ứng với sữa, trứng, đậu phộng, hải sản… gây ra các triệu chứng như nôn trớ, tiêu chảy, phát ban…
-
Ngộ độc thực phẩm: Thực phẩm nhiễm khuẩn hoặc độc tố cũng là nguyên nhân gây nôn trớ, đau bụng, tiêu chảy ở trẻ.
Các yếu tố khác: Ngoài ra, trẻ có thể bị nôn trớ do say tàu xe, ho nhiều, khóc quá lâu, căng thẳng…
Trẻ sơ sinh thường xuyên bị trào ngược do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện
Cách Xử Lý Khi Trẻ Bị Nôn Trớ
Khi trẻ bị nôn trớ, cha mẹ cần bình tĩnh thực hiện các bước sau:
-
Vệ sinh sạch sẽ: Lau sạch chất nôn cho trẻ, thay quần áo mới để bé thoải mái hơn.
-
Bù nước: Cho trẻ uống nước lọc, nước oresol hoặc dung dịch bù nước và điện giải để tránh mất nước. Nên cho trẻ uống từng ngụm nhỏ, chia làm nhiều lần. Nếu trẻ bú mẹ, tiếp tục cho bú bình thường.
-
Cho trẻ nghỉ ngơi: Đặt trẻ nằm nghiêng đầu sang một bên để tránh hít phải chất nôn.
-
Theo dõi: Quan sát các triệu chứng của trẻ như số lần nôn trớ, lượng nôn, màu sắc chất nôn, tình trạng trẻ có mệt mỏi, li bì, sốt, tiêu chảy hay không.
Cho trẻ uống nước hoặc dung dịch oresol để bù lại lượng nước đã mất
Khi Nào Cần Đưa Trẻ Đi Khám Bác Sĩ?
Hầu hết trường hợp nôn trớ không sốt, không đi ngoài sẽ tự khỏi sau 1-2 ngày. Tuy nhiên, cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu thấy các dấu hiệu sau:
-
Nôn trớ liên tục hoặc kéo dài hơn 24 giờ
-
Dấu hiệu mất nước: Khô miệng, môi nứt nẻ, mắt trũng, tiểu ít, nước tiểu sẫm màu
-
Chất nôn có máu hoặc màu xanh lá cây
-
Đau bụng dữ dội
-
Trẻ lừ đừ, li bì, co giật
-
Trẻ không chịu bú, không uống nước
-
Nôn trớ sau khi bị đánh vào đầu hoặc ngã
Biện Pháp Phòng Ngừa Nôn Trớ Ở Trẻ
Để giảm thiểu nguy cơ nôn trớ ở trẻ, cha mẹ nên:
-
Cho trẻ ăn chậm, nhai kỹ: Chia nhỏ bữa ăn, không ép trẻ ăn quá no, đặc biệt là trước khi đi ngủ.
-
Bế trẻ ở tư thế đầu cao hơn bụng khoảng 30 độ sau khi ăn
-
Vệ sinh đồ dùng ăn uống của trẻ sạch sẽ
-
Đảm bảo nguồn thực phẩm an toàn, chế biến đúng cách
-
Với trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản, nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng sữa công thức đặc biệt hoặc điều trị bằng thuốc.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị của bác sĩ. Nếu có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe của trẻ, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Khi trẻ bị nôn, cần vệ sinh sạch sẽ, cho trẻ uống nước hoặc oresol để bù nước, cho trẻ nghỉ ngơi và theo dõi các triệu chứng khác
Những câu hỏi liên quan về “trẻ bị nôn không sốt không đi ngoài”
Tại sao trẻ bị nôn mửa mà không kèm theo sốt hay tiêu chảy?
Trẻ bị nôn không sốt không đi ngoài có thể do nhiều nguyên nhân, phổ biến nhất là trào ngược dạ dày thực quản, nhiễm trùng đường ruột nhẹ, ăn quá no hoặc quá nhanh, dị ứng thực phẩm, hoặc ngộ độc thực phẩm.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?
Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám ngay nếu trẻ nôn mửa liên tục hoặc kéo dài hơn 24 giờ, có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng,chất nôn có máu hoặc màu xanh lá cây, đau bụng dữ dội, hoặc có biểu hiện lừ đừ, li bì.
Cách chăm sóc trẻ bị nôn tại nhà như thế nào?
Khi trẻ bị nôn, cần vệ sinh sạch sẽ, cho trẻ uống nước hoặc oresol để bù nước, cho trẻ nghỉ ngơi và theo dõi các triệu chứng khác. Nếu trẻ bú mẹ, tiếp tục cho bú bình thường.
Trẻ bị nôn có nên tiếp tục cho ăn uống không?
Nếu trẻ vẫn muốn ăn, có thể cho ăn từng lượng nhỏ, dễ tiêu hóa như cháo loãng, súp. Tránh các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng, hoặc khó tiêu.
Làm thế nào để phòng ngừa tình trạng nôn trớ ở trẻ?
Để phòng ngừa nôn trớ, cha mẹ nên cho trẻ ăn chậm, chia nhỏ bữa ăn, tránh cho trẻ ăn quá no trước khi ngủ, vệ sinh sạch sẽ đồ dùng ăn uống, và đảm bảo nguồn thực phẩm an toàn.
Dẫn chứng khoa học
-
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD):
- Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Pediatrics năm 2018, trào ngược dạ dày thực quản là nguyên nhân phổ biến nhất gây nôn ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
- Một nghiên cứu khác trên Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition năm 2015 cho thấy rằng khoảng 50% trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi bị trào ngược sinh lý, thường tự khỏi khi trẻ được 1 tuổi.
-
Nhiễm trùng đường ruột:
- Một nghiên cứu được công bố trên The Lancet năm 2013 chỉ ra rằng virus là tác nhân gây bệnh phổ biến nhất trong các trường hợp viêm dạ dày ruột cấp tính ở trẻ em.
- Các nghiên cứu khác cũng cho thấy rằng nhiễm trùng đường ruột do vi khuẩn như Salmonella, Shigella hoặc Campylobacter cũng có thể gây nôn mửa ở trẻ, mặc dù thường kèm theo sốt và tiêu chảy.
Bài viết trên đã cung cấp thông tin về “trẻ bị nôn không sốt không đi ngoài” và các nghiên cứu liên quan. Hy vọng bài viết trên sẽ hữu ích với bạn.
Nguồn tham khảo:
Solving Common Child Health Concerns: Vomiting without Feveryourkidsurgentcare·1
Vomiting Without Diarrhea – Seattle Children’sseattlechildrens·2
Kiểm Duyệt Nội Dung
Hơn 10 năm kinh nghiệm truyền thông marketing trong lĩnh vực y tế, sức khỏe.
Triển khai thành công các hoạt động truyền thông marketing, phát triển nội dung và xây kênh mạng xã hội cho các đối tác bệnh viện, phòng khám, bác sĩ và chuyên gia y tế khắp cả nước.
Hơn 6 năm kinh nghiệm tổ chức sản xuất các chương trình y tế uy tín hàng đầu Việt Nam, phối hợp cùng Đài Truyền hình Tp.HCM (HTV). Các chương trình tiêu biểu bao gồm Nhật Ký Blouse Trắng, Bác Sĩ Nói Gì, Alo Bác Sĩ Nghe, Nhật Ký Hạnh Phúc, Vui Khỏe Cùng Con, Bác Sỹ Mẹ, v.v.
Hợp tác toàn diện với hàng trăm bệnh viện và phòng khám, hàng nghìn bác sĩ và chuyên gia y tế nhằm chung tay xây dựng nền tảng nội dung và dịch vụ y tế trên ứng dụng Doctor Network.
