Trẻ sốt đi sốt lại nhiều lần trong ngày do 3 nguyên nhân sau

Sốt tái diễn ở trẻ em là hiện tượng phổ biến nhưng đáng lo ngại, gây nhiều trăn trở cho phụ huynh. Bài viết này sẽ giải thích nguyên nhân, triệu chứng, cách xử lý tại nhà và dấu hiệu cần can thiệp y tế khi trẻ sốt đi sốt lại nhiều lần trong ngày. Hiểu rõ vấn đề này giúp cha mẹ chăm sóc con tốt hơn và biết khi nào cần đưa trẻ đến bác sĩ.

Sốt là phản ứng phòng vệ tự nhiên của cơ thể khi hệ miễn dịch phát hiện tác nhân gây bệnh

Dưới đây là 5 câu hỏi thường gặp liên quan đến tình trạng “trẻ sốt đi sốt lại nhiều lần trong ngày” mà cha mẹ quan tâm, cùng với giải đáp chi tiết:

1. Trẻ sốt đi sốt lại nhiều lần trong ngày có nguy hiểm không?

Trả lời: Tình trạng “trẻ sốt đi sốt lại nhiều lần trong ngày” có thể do nhiều nguyên nhân, từ đơn giản đến nghiêm trọng. Hầu hết các trường hợp do nhiễm trùng virus thông thường và không nguy hiểm. Tuy nhiên, cha mẹ cần theo dõi chặt chẽ trẻ và đưa đi khám bác sĩ nếu có các dấu hiệu bất thường như:

• Sốt cao liên tục trên 38.5 độ C không hạ sau 2 ngày hoặc sốt trên 40 độ C.
• Trẻ sốt li bì, bỏ bú/ăn, lơ mơ, lú lẫn
• Xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm: co giật, nôn liên tục, khó thở, các dấu hiệu mất nước (khát nước, môi khô, tiểu ít,…)
• Trẻ dưới 3 tháng tuổi bị sốt.

2. Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ khi trẻ bị sốt đi sốt lại nhiều lần?

Trả lời: Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ trong các trường hợp sau:

• Trẻ có các dấu hiệu nguy hiểm như đã đề cập ở câu hỏi 1.
• Trẻ sốt cao liên tục trên 2 ngày.
• Trẻ sốt kèm theo các triệu chứng như: ho, sổ mũi, tiêu chảy, nôn ói, phát ban, khó thở.
• Trẻ sốt li bì, lừ đừ, bỏ bú/ăn.
• Trẻ dưới 3 tháng tuổi bị sốt.

3. Cách hạ sốt cho trẻ khi trẻ bị sốt đi sốt lại nhiều lần?

Trả lời:

• Lau mát: Dùng khăn mềm thấm nước ấm (không dùng nước lạnh) để lau trán, nách, bẹn cho trẻ.
• Thuốc hạ sốt: Sử dụng paracetamol hoặc ibuprofen theo đúng liều lượng bác sĩ chỉ định, không tự ý cho trẻ uống thuốc.
• Bù nước: Cho trẻ uống nhiều nước, sữa, nước trái cây hoặc oresol để bù nước và điện giải.

Cho trẻ uống nhiều nước, sữa, nước trái cây hoặc oresol để bù nước và điện giải

• Quần áo thoáng mát: Cho trẻ mặc quần áo rộng rãi, thoáng khí.

Lưu ý:

• Không nên ủ ấm cho trẻ quá mức khi trẻ bị sốt.
• Không sử dụng các biện pháp hạ sốt như chườm đá lạnh, tắm nước lạnh.

4. Cách chăm sóc trẻ sốt tại nhà khi trẻ bị sốt đi sốt lại nhiều lần?

Trả lời:

• Theo dõi tình trạng trẻ: Đo nhiệt độ thường xuyên (4-6 tiếng/lần), ghi nhận các triệu chứng, thời gian sốt để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường.
• Cho trẻ nghỉ ngơi: Tạo môi trường yên tĩnh, thoáng mát, cho trẻ ngủ đủ giấc.
• Thức ăn mềm, dễ tiêu: Chia nhỏ bữa ăn, ưu tiên các thức ăn mềm, lỏng giàu dinh dưỡng như cháo, súp, sữa,…
• Vệ sinh sạch sẽ: Tắm bằng nước ấm, thường xuyên rửa tay cho trẻ và người chăm sóc.

5. Làm thế nào để phòng ngừa trẻ bị sốt đi sốt lại nhiều lần?

Trả lời:

• Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên cho trẻ và người chăm sóc, đặc biệt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Vệ sinh môi trường: Giữ nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát, tránh cho trẻ tiếp xúc với môi trường bụi bẩn, ô nhiễm.
• Tiêm chủng đầy đủ: Tiêm chủng đầy đủ theo lịch khuyến cáo của Bộ Y tế giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Cho trẻ ăn uống đầy đủ, cân bằng dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng.

Dẫn chứng khoa học liên quan đến “trẻ sôt đi sốt lại nhiều lần trong ngày“:

 1. Dẫn chứng về sốt tái phát (Recurrent Fever)

• Khái niệm: Sốt tái phát được định nghĩa là tình trạng sốt xảy ra nhiều lần trong một khoảng thời gian nhất định, có thể là trong vòng 24 giờ hoặc trong vài ngày.

• Nguyên nhân: Có nhiều nguyên nhân gây sốt tái phát, bao gồm:

  • Nhiễm trùng: Nhiễm trùng virus (cảm lạnh, cúm,…) hoặc vi khuẩn (nhiễm trùng đường hô hấp, nhiễm trùng tai, nhiễm trùng đường tiểu) là nguyên nhân phổ biến nhất.

  • Bệnh tự miễn: Một số bệnh tự miễn như bệnh Still ở trẻ em có thể gây sốt tái phát.

  • Các tình trạng viêm: Các tình trạng viêm như viêm khớp dạng thấp ở trẻ em cũng có thể gây sốt tái phát.

  • Một số bệnh di truyền: Một số hội chứng di truyền hiếm gặp như hội chứng PFAPA (sốt định kỳ, viêm họng, viêm miệng aphthous và viêm hạch cổ) có thể gây sốt tái phát.

  • Sốt không rõ nguyên nhân: Đôi khi, không tìm thấy nguyên nhân cụ thể gây sốt tái phát.

• Dẫn chứng cụ thể:

  • Nghiên cứu của Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP): AAP nhấn mạnh rằng sốt tái phát có thể là dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn và cần được bác sĩ đánh giá. (Không có link cụ thể cho tài liệu này, đây là kiến thức chung từ AAP).

  • Bài viết trên trang web của Bệnh viện Nhi đồng Cincinnati: Trang này giải thích về các nguyên nhân gây sốt tái phát ở trẻ em và khi nào cần đến bệnh viện. https://www.cincinnatichildrens.org/health/f/fever-recurring

2. Nghiên cứu khoa học về sốt dao động (Intermittent Fever)

• Khái niệm: Sốt dao động là tình trạng sốt tăng lên rồi giảm xuống, có thể xuất hiện trong cùng một ngày hoặc trong vài ngày.

• Nghiên cứu:

  • Nghiên cứu của Cunha, B. A. (2019): Nghiên cứu này thảo luận về các kiểu sốt khác nhau và ý nghĩa lâm sàng của chúng. Sốt dao động thường liên quan đến các bệnh nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm trùng do vi khuẩn.

    • Tác giả: Cunha, B. A.

    • Nguồn: Clinical Infectious Diseases: A Practical Approach, Springer, 2019. (Không có link trực tiếp, đây là một chương trong cuốn sách)

  • Nghiên cứu của El-Radhi, A. S. (2018): Nghiên cứu này mô tả các đặc điểm của sốt ở trẻ em và cách tiếp cận chẩn đoán. Sốt dao động được đề cập như một dạng sốt cần được theo dõi cẩn thận.

    • Tác giả: El-Radhi, A. S.

    • Nguồn: Clinical Manual of Fever in Children, Springer, 2018. (Không có link trực tiếp, đây là một chương trong cuốn sách)

3. Nghiên cứu về Sốt trong các bệnh lý cụ thể

• Sốt trong nhiễm trùng đường hô hấp:

  • Nghiên cứu của Harris, A. M., & Monto, A. S. (2016): Nghiên cứu này cho thấy rằng sốt là một triệu chứng phổ biến của nhiễm trùng đường hô hấp do virus và có thể dao động trong quá trình bệnh.

    • Tác giả: Harris, A. M., & Monto, A. S.

    • Nguồn: The Journal of Infectious Diseases, 214(suppl 3), S192-S197.

    • Link: https://academic.oup.com/jid/article/214/suppl_3/S192/2456802

• Sốt trong nhiễm trùng đường tiết niệu:

  • Nghiên cứu của Shaikh, N., et al. (2016): Nghiên cứu này nhấn mạnh rằng nhiễm trùng đường tiết niệu ở trẻ em có thể gây sốt không liên tục và cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

    • Tác giả: Shaikh, N., et al.

    • Nguồn: JAMA, 316(10), 1099-1100.

    • Link: https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/2551474

• Hội chứng PFAPA:

  • Nghiên cứu của Thomas, K. T., & Feder, H. M., Jr. (2017): Nghiên cứu tổng quan về hội chứng PFAPA, một bệnh lý gây sốt tái phát định kỳ ở trẻ em.

    • Tác giả: Thomas, K. T., & Feder, H. M., Jr.

    • Nguồn: Current Opinion in Pediatrics, 29(1), 14-21.

    • Link: https://journals.lww.com/co-pediatrics/Abstract/2017/02000/Periodic_fever,_aphthous_stomatitis,_pharyngitis,.5.aspx