U nang buồng trứng thường gặp, đặc biệt là ở phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ, chiếm tỷ lệ từ 80 đến 90% các khối u trong buồng trứng. Vậy “u nang buồng trứng có nguy hiểm không“, cách điều trị và phòng bệnh như thế nào? Mời bạn cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
U nang buồng trứng là gì?
U nang buồng trứng là một tập hợp chứa dịch hoặc chất rắn, hình thành không bình thường trên hoặc bên trong buồng trứng. Đây có thể là mô lạ hay sự tích tụ của dịch tạo thành một cấu trúc nang trên buồng trứng. U nang buồng trứng chiếm khoảng 3.6% trong số các bệnh liên quan đến phụ khoa.
U nang buồng trứng là bệnh lý thường gặp ở phụ nữ độ tuổi sinh đẻ
Các dấu hiệu thường gặp của u nang buồng trứng
U nang buồng trứng thường có nhiều loại, với 90% là khối u lành tính (ít gây ung thư) và 10% có thể phát triển thành ác tính. Phụ nữ ở độ tuổi tiền mãn kinh có nguy cơ cao hơn so với những phụ nữ khác trong việc u buồng trứng chuyển sang ung thư. Các khối u này thường phát triển một cách im lặng, thường không gây ra triệu chứng rõ ràng, có khi không gây ảnh hưởng và tự tan biến. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp:
- Đau vùng chậu, thắt lưng hoặc đùi: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, người bệnh thường trải qua các cơn đau mơ hồ ở vùng chậu, dọc thắt lưng hoặc đùi. Đây thường xảy ra khi các khối u áp đặt lên cơ quan hoặc các dây thần kinh dọc theo xương chậu.
- Đau tức bụng dưới, đầy hơi, buồn nôn và nôn: Khối u lớn có thể tạo ra cảm giác không thoải mái, đôi khi gây căng bụng, làm phình bụng và thậm chí cảm giác sờ thấy khối u. Đặc biệt, khi cảm thấy đầy hơi liên tục hàng ngày, buồn nôn và nôn, đây có thể là dấu hiệu của tế bào ác tính trong u buồng trứng, không phát triển mà tiềm ẩn, gây nguy cơ ung thư và nhiễm trùng. Các triệu chứng này thường bị hiểu lầm là các vấn đề tiêu hóa, khiến phụ nữ có thể không chú ý hoặc coi thường tình trạng bệnh lý.
- Tiểu tiện liên tục: Rối loạn tiểu tiện có thể là do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các vấn đề về bàng quang, đường tiểu, hoặc liên quan đến các triệu chứng của bệnh cao huyết áp. Tuy nhiên, cũng là dấu hiệu của u nang buồng trứng khi áp đặt lên bàng quang, khiến bạn có nhu cầu tiểu nhiều hơn, nhưng cảm giác đau khi tiểu hoặc cảm giác khó chịu.
- Đau khi quan hệ tình dục: Nếu khi quan hệ và cảm nhận đau ở một bên so với bên kia, u nang buồng trứng có thể là một nguyên nhân. Một số loại u khi phát triển lớn có thể ở vị trí cổ tử cung, tạo ra cản trở và gây đau khi quan hệ.
- Rối loạn kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt không đều, hay còn được gọi là rối loạn kinh nguyệt, là một trong những biểu hiện của nhiều bệnh lý phụ khoa, trong đó có u nang buồng trứng.
- Tăng cân bất thường: Việc tăng cân không rõ ràng nguyên nhân không phải là triệu chứng đặc trưng của bệnh, nhưng nếu bạn trải qua sự tăng cân bất thường cùng với các triệu chứng đã được đề cập, việc nghi ngờ và tìm kiếm sự khám phá từ bác sĩ sẽ giúp phát hiện vấn đề kịp thời.
Nguyên nhân gây u nang buồng trứng
Nguyên nhân gây u nang buồng trứng có liên quan đến hormon hoặc một số bệnh lý như lạc nội mạc tử cung hoặc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Sử dụng quá nhiều thuốc tránh thai.
Sử dụng nhiều thuốc tránh thai có thể gây nguy cơ mắc u nang buồng trứng
- Tiêu thụ thực phẩm chứa hormone như thịt, trứng, và sữa.
- Chế độ ăn uống không cân đối, thiếu rau củ quả tươi.
- Tình trạng căng thẳng hoặc béo phì.
- Gan bị nhiễm độc hoặc làm việc quá sức.
U nang buồng trứng thường được phân thành hai loại: u nang cơ năng và u nang thực thể. U nang cơ năng thường là u lành tính, không gây nguy hiểm và có thể tự tan biến. Ngược lại, u nang thực thể thường tiến triển âm thầm qua nhiều năm. Khi xuất hiện triệu chứng rõ ràng, u đã lớn và gây áp lực lên các cơ quan xung quanh, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.
U nang buồng trứng có nguy hiểm không?
U nang buồng trứng có nguy hiểm không? – Câu trả lời là có, tuỳ loại u. Các biến chứng thường gặp của u nang buồng trứng ác tính bao gồm:
- Xoắn u nang: Có thể xảy ra với bất kỳ loại u nào, đặc biệt là những u nhỏ có cuống dài, gây đau dữ dội, buồn nôn, và có thể gây tổn thương các cơ quan xung quanh.
- Vỡ nang: Gây ra cơn đau đột ngột và có thể dẫn đến chảy máu nội.
- Chèn ép cơ quan xung quanh: U lớn có thể gây chèn ép và ảnh hưởng tới bàng quang, trực tràng hoặc niệu quản, thậm chí gây phù và ung thư.
Cách điều trị u nang buồng trứng
Phương pháp điều trị u nang buồng trứng được điều chỉnh tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Với u nang buồng trứng cơ năng, thường không cần điều trị mà chỉ cần theo dõi qua 3-6 chu kỳ kinh nguyệt, vì những u này thường tự tan biến theo thời gian. Đối với u nang buồng trứng thực thể, việc loại bỏ khối u càng sớm càng tốt để tránh mối đe dọa biến chứng và nguy cơ ung thư.
Các biện pháp điều trị cụ thể gồm:
U nang nước
Thường xuất hiện ở người lớn tuổi, việc loại bỏ cả hai buồng trứng thường là phương án lựa chọn.
U nang nhầy
Cần loại bỏ sớm cả hai buồng trứng để ngăn chặn tái phát.
U nang bì
Phương pháp làm sạch u. Cố gắng bảo tồn các mô lành.
U nang ở người mang thai
Nếu cần phải duy trì thai kỳ, việc loại bỏ u thường diễn ra vào tháng thứ tư. Trong trường hợp phát sinh biến chứng, phẫu thuật có thể thực hiện bất cứ khi nào trong thai kỳ.
U nang ở người trẻ còn muốn sinh con
Có thể thực hiện phẫu thuật để loại bỏ khối u và bảo tồn phần bình thường của buồng trứng còn lành và vòi trứng. Đặc biệt cần chú ý đến những khối u có bề mặt sần sùi, có dấu hiệu nứt vỡ ở bệnh nhân trên 40 tuổi để xác định rõ hơn nguy cơ ung thư. Trong trường hợp u nang buồng trứng mở rộng và tác động lên các cơ quan xung quanh, việc thực hiện phẫu thuật bóc tách khối u là cần thiết, tránh gây tổn thương niệu quản, hệ động mạch chậu và bàng quang.
Phương pháp phòng tránh u nang buồng trứng
Để phòng ngừa bệnh u nang buồng trứng, có một số biện pháp bạn có thể áp dụng:
Kiểm tra sức khỏe định kỳ:
- Định kỳ kiểm tra sức khỏe với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế giúp phát hiện sớm các vấn đề về sức khỏe phụ khoa, bao gồm cả u nang buồng trứng.
Dinh dưỡng cân đối:
- Dinh dưỡng lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống giàu vitamin và khoáng chất từ rau củ quả, thực phẩm tự nhiên, giúp duy trì sức khỏe tổng thể.
Quản lý cân nặng:
- Duy trì cân nặng ổn định, tránh tăng cân quá nhanh hoặc giảm cân đột ngột có thể giúp hạn chế nguy cơ phát triển u nang buồng trứng.
Tập thể dục đều đặn:
- Vận động thể chất thường xuyên có thể giúp duy trì sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến buồng trứng, bao gồm cả u nang.
Tập thể dục cùng chế độ sống khoẻ giúp phòng bệnh u nang buồng trứng
Quản lý stress:
- Stress có thể ảnh hưởng đến hormone và sức khỏe tổng thể. Học cách quản lý stress, tìm kiếm các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga, hoặc tập yoga thể dục có thể hỗ trợ.
Tránh hút thuốc và rượu, hạn chế caffeine:
- Hút thuốc, uống rượu và sử dụng caffeine quá mức có thể ảnh hưởng đến hormone và sức khỏe phụ khoa.
Điều trị các vấn đề hormon:
- Điều chỉnh các vấn đề hormon theo hướng dẫn của bác sĩ có thể giúp giảm nguy cơ phát triển u nang buồng trứng.
Thực hiện các siêu âm định kỳ:
- Điều này có thể giúp phát hiện sớm và theo dõi tiến triển của u nang buồng trứng.
Thực hiện hỗ trợ y tế:
- Nếu có tiền sử hoặc nguy cơ cao, hãy thảo luận với bác sĩ về việc sử dụng thuốc hoặc phương pháp hỗ trợ khác để giảm nguy cơ mắc bệnh.
Tư vấn với bác sĩ:
- Luôn luôn tư vấn với bác sĩ để hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe của mình và nhận được hướng dẫn cụ thể phù hợp với từng trường hợp.
Nhớ rằng, việc duy trì lối sống lành mạnh và thường xuyên tư vấn với chuyên gia y tế là quan trọng để giảm nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe phụ khoa, trong đó có u nang buồng trứng.
Một số nghiên cứu liên quan
- Nghiên cứu của Đại học Y Dược TP.HCM:
- Khoảng 80% u nang buồng trứng là lành tính.
- Nguy cơ ung thư buồng trứng ở phụ nữ có u nang buồng trứng cao hơn 10 lần so với phụ nữ bình thường.
- Nghiên cứu của Đại học Oxford:
- U nang buồng trứng có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như vỡ u nang, xoắn u nang và ung thư buồng trứng.
- Phẫu thuật là phương pháp điều trị hiệu quả cho các u nang buồng trứng lớn hoặc có nguy cơ ác tính.
Kiểm Duyệt Nội Dung
Hơn 10 năm kinh nghiệm truyền thông marketing trong lĩnh vực y tế, sức khỏe.
Triển khai thành công các hoạt động truyền thông marketing, phát triển nội dung và xây kênh mạng xã hội cho các đối tác bệnh viện, phòng khám, bác sĩ và chuyên gia y tế khắp cả nước.
Hơn 6 năm kinh nghiệm tổ chức sản xuất các chương trình y tế uy tín hàng đầu Việt Nam, phối hợp cùng Đài Truyền hình Tp.HCM (HTV). Các chương trình tiêu biểu bao gồm Nhật Ký Blouse Trắng, Bác Sĩ Nói Gì, Alo Bác Sĩ Nghe, Nhật Ký Hạnh Phúc, Vui Khỏe Cùng Con, Bác Sỹ Mẹ, v.v.
Hợp tác toàn diện với hàng trăm bệnh viện và phòng khám, hàng nghìn bác sĩ và chuyên gia y tế nhằm chung tay xây dựng nền tảng nội dung và dịch vụ y tế trên ứng dụng Doctor Network.
