3 biện pháp phòng ngừa da chân bị đốm nâu

Chân là bộ phận thường xuyên phải tiếp xúc với ánh nắng, bụi bẩn nên rất dễ gặp phải những vấn đề về da, một trong số đó là tình trạng da chân bị đốm nâu. Các đốm nâu trên chân không chỉ gây mất thẩm mỹ mà trong một số trường hợp còn cảnh báo các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Vậy nguyên nhân gây ra tình trạng này là gì? Cách điều trị và phòng ngừa như thế nào?

Tìm hiểu về các đốm nâu trên chân

Các đốm nâu trên chân là những vùng da sẫm màu, có kích thước và hình dạng đa dạng. Tình trạng này khá phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi, giới tính nhưng thường xuất hiện nhiều hơn ở người lớn tuổi. Đốm nâu có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc tập trung thành từng mảng.

Nguyên nhân gây da chân bị đốm nâu

Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến da chân bị đốm nâu, các nguyên nhân chính bao gồm:

• Tăng sắc tố melanin – nguyên nhân da chân bị đốm nâu: Melanin là sắc tố quyết định màu da. Khi có các yếu tố kích thích như ánh nắng mặt trời, viêm nhiễm…, cơ thể sẽ sản sinh melanin quá mức, tập trung tại một điểm tạo thành đốm nâu.
• Ánh nắng mặt trời: Tia UV trong ánh nắng là tác nhân hàng đầu gây ra các đốm nâu, tàn nhang, đồi mồi trên da chân, đặc biệt là ở những người không có thói quen bảo vệ da.
• Lão hóa – nguyên nhân da chân bị đốm nâu:Quá trình lão hóa tự nhiên khiến da mất dần độ đàn hồi, khả năng tái tạo. Cùng với đó, sự rối loạn chuyển hóa melanin khiến các đốm nâu dễ hình thành hơn.
• Các nguyên nhân khác: Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện đốm nâu trên chân như di truyền, rối loạn nội tiết tố (thường gặp ở phụ nữ mang thai), tình trạng da bị viêm nhiễm kéo dài, phản ứng phụ của thuốc,…

Phân biệt các loại đốm nâu

Các loại đốm nâu thường gặp ở chân:

• Tàn nhang: Là những đốm nhỏ màu nâu nhạt, thường xuất hiện ở người trẻ, da sáng màu và dễ bị tác động bởi ánh nắng.
• Đồi mồi: Các đốm nâu to, sẫm màu hơn tàn nhang, bề mặt có thể hơi sần, thường xuất hiện theo tuổi tác.

• Đốm nâu sau viêm: Hình thành vùng da sậm màu sau khi da bị tổn thương (vết thương, vết mụn trứng cá, côn trùng cắn,…)

Khi nào cần gặp bác sĩ da liễu?

Hầu hết trường hợp đốm nâu trên chân đều lành tính. Tuy nhiên, bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu nếu nhận thấy các dấu hiệu sau:

• Đốm nâu thay đổi nhanh chóng về kích thước, hình dạng, màu sắc.
• Đốm nâu gây ngứa rát, chảy máu.
• Xuất hiện các nốt sần trên bề mặt đốm nâu.

Điều trị các đốm nâu trên chân

Hiện nay có nhiều phương pháp làm mờ các đốm nâu, giúp trả lại làn da đều màu. Bác sĩ da liễu sẽ thăm khám và lựa chọn phương thức điều trị phù hợp với loại đốm nâu, mức độ và tình trạng da của bạn.

• Thuốc bôi: Các sản phẩm bôi ngoài da chứa hydroquinone, tretinoin, axit kojic,… có tác dụng ức chế sản sinh melanin, làm mờ đốm nâu (cần có chỉ định của bác sĩ).
• Laser/ Ánh sáng xung cường độ cao (IPL): Phá hủy các tế bào sản sinh melanin quá mức, phù hợp với đồi mồi, tàn nhang,…
• Lột da hóa học: Sử dụng các loại axit để loại bỏ lớp da bề mặt chứa nhiều hắc tố, kích thích tái tạo da.

Biện pháp phòng ngừa da chân bị đốm nâu

• Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời – phòng ngừa da chân bị đốm nâu: Hạn chế ra ngoài vào lúc nắng gắt (10h sáng – 3h chiều), sử dụng kem chống nắng phổ rộng có SPF 30+, kết hợp khẩu trang, quần áo che chắn da, …
• Chăm sóc da đúng cách: Giữ da sạch sẽ, dưỡng ẩm đầy đủ, tẩy da chết nhẹ nhàng.
• Chế độ ăn uống, sinh hoạt: Ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C, E, chất chống oxy hóa, nghỉ ngơi đủ giấc, hạn chế căng thẳng.

1. Đốm nâu trên chân có tự hết không?

• Trả lời: Khả năng tự hết của các đốm nâu trên chân phụ thuộc vào loại đốm và nguyên nhân gây ra.
  • Tàn nhang: Có thể mờ dần theo thời gian nếu hạn chế tiếp xúc ánh nắng.
  • Đồi mồi: Thường tồn tại dai dẳng, thậm chí đậm màu hơn khi không được điều trị.
  • Thâm sau viêm: Có thể tự mờ nhưng mất thời gian khá lâu, tùy vào mức độ tổn thương ban đầu của da.

2. Các đốm nâu trên chân có nguy hiểm không?

• Trả lời: Trong phần lớn trường hợp, đốm nâu trên chân là lành tính, không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, có một tỷ lệ rất nhỏ các đốm nâu có thể là dấu hiệu sớm của ung thư da. Cần đặc biệt lưu ý nếu đốm nâu có sự thay đổi bất thường về hình dạng, kích thước, màu sắc, chảy máu, ngứa ngáy khó chịu. Khi đó, bạn nên đi khám da liễu ngay để được chẩn đoán chính xác.

3. Có cách nào trị đốm nâu trên chân tại nhà an toàn không?

• Trả lời: Một số nguyên liệu tự nhiên được cho là có công dụng làm sáng da, mờ đốm nâu như chanh, nghệ, nha đam,… Tuy nhiên, hiệu quả thực tế còn hạn chế và chưa được chứng minh đầy đủ. Quan trọng hơn, da chân dễ kích ứng. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi thử các cách trị đốm nâu chân tại nhà để tránh những phản ứng phụ không mong muốn.

4. Điều trị đốm nâu ở chân có mất nhiều thời gian không?

• Trả lời: Thời gian điều trị đốm nâu chân phụ thuộc vào loại đốm nâu, phương pháp điều trị lựa chọn, cũng như cơ địa của mỗi người. Các liệu trình như laser, lột da hóa học thường cho hiệu quả nhanh hơn so với sử dụng kem bôi. Đối với các đốm nâu lâu năm, bạn có thể cần nhiều buổi trị liệu để thấy kết quả rõ rệt.

5. Sau khi điều trị đốm nâu trên chân có bị tái phát không?

• Trả lời: Đốm nâu, đặc biệt là tàn nhang và đồi mồi, có nguy cơ tái phát cao nếu bạn không có biện pháp bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời. Việc sử dụng kem chống nắng hằng ngày, che chắn cẩn thận khi ra ngoài là vô cùng quan trọng giúp duy trì hiệu quả điều trị và hạn chế các đốm nâu mới xuất hiện.

1. Bài báo: “Melanin: Một đánh giá về chức năng sinh học và các con đường tổng hợp” (2020) – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6944209/: Tăng sắc tố melanin có thể dẫn đến các vấn đề về da như nám da, tàn nhang và đồi mồi.

2. Nghiên cứu: “Vai trò của Melanin trong quang bảo vệ, stress oxy hóa và ung thư da” (2017) – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7278813/: Nghiên cứu này đánh giá vai trò của melanin trong việc bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV, stress oxy hóa và ung thư da.

3. Bài báo: “Vai trò của bức xạ tia cực tím trong sự phát triển của ung thư da” (2019) – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20883261/: Tiếp xúc với tia UV là nguyên nhân chính gây ra ung thư da.

Da chân bị đốm nâu là tình trạng thường gặp và hoàn toàn có thể khắc phục với những biện pháp phù hợp. Quan trọng nhất vẫn là chủ động bảo vệ, ngăn ngừa và có ý thức chăm sóc da toàn diện.