Đau nửa đầu sau gáy hiệu quả – nguyên nhân, điều trị và phòng ngừa

Cảm giác đau nhức, âm ỉ, hoặc như có ai bóp chặt ở vùng sau gáy có thể khiến bạn vô cùng khó chịu và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày. Tình trạng đau nửa đầu sau gáy tuy thường không nghiêm trọng, nhưng sẽ gây ra nhiều phiền toái. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về tình trạng này, từ nguyên nhân, triệu chứng, cho đến những giải pháp điều trị và phòng ngừa.

Triệu chứng của đau nửa đầu sau gáy

• Vị trí: Đau thường xuất phát ở vùng gáy, sau đó có thể lan lên đến đỉnh đầu, vùng chẩm, hai bên thái dương, thậm chí là xuống vai gáy.

• Cảm giác đau: Đau âm ỉ, nhức mỏi kéo dài, đau nhói từng cơn, hoặc cảm giác như có vòng siết chặt lấy đầu.
• Triệu chứng kèm theo:
  • Cứng gáy, khó khăn khi cử động cổ
  • Buồn nôn, nôn ói
  • Nhạy cảm với ánh sáng và tiếng ồn
  • Hoa mắt, chóng mặt

Nguyên nhân đau nửa đầu sau gáy

• Đau nửa đầu căng cơ: Đây là nguyên nhân phổ biến do căng thẳng, stress, hoặc sai tư thế (ngồi làm việc sai, ngủ gối quá cao…) dẫn đến cơ cổ, vai gáy bị co cứng, chèn ép dây thần kinh.
• Vấn đề về cột sống cổ: Thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm cổ… có thể gây chèn ép rễ thần kinh, dẫn đến cơn đau nửa đầu sau gáy.
• Đau dây thần kinh chẩm: Tình trạng dây thần kinh chẩm (vùng phía sau đầu) bị tổn thương hoặc viêm gây ra các cơn đau nhói, dữ dội từ gáy lan lên đỉnh đầu.
• Thiếu ngủ, mất nước: Cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ hoặc thiếu nước cũng dễ dẫn đến các cơn đau đầu âm ỉ, bao gồm cả đau nửa đầu sau gáy.

• Các nguyên nhân khác: Tăng huyết áp, nhiễm trùng, chấn thương vùng đầu, tác dụng phụ của thuốc,… cũng cần được thăm khám để loại trừ.

Chẩn đoán đau nửa đầu sau gáy

Để xác định chính xác nguyên nhân, đầu tiên bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, bệnh sử, và tiến hành thăm khám lâm sàng về khả năng vận động vùng cổ, các phản xạ thần kinh… Nếu cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm hình ảnh để loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng như:

• Chụp X-quang cột sống cổ
• Chụp cộng hưởng từ (MRI)
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan)

Điều trị đau nửa đầu sau gáy

Phương pháp điều trị đau nửa đầu sau gáy tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau:

• Thuốc:
  • Giảm đau không kê đơn: Paracetamol, ibuprofen,…
  • Thuốc giãn cơ (trong đau do căng cơ)
  • Thuốc điều trị migraine (nếu được chẩn đoán migraine)
  • Thuốc điều trị các bệnh lý tiềm ẩn (ví dụ: thuốc huyết áp)
• Các phương pháp không dùng thuốc
  • Vật lý trị liệu, bài tập tăng cường sức khỏe vùng cổ vai.
  • Châm cứu, massage trị liệu giúp giãn cơ.
  • Liệu pháp thư giãn, hít thở sâu, yoga,… để giảm căng thẳng..

Phòng ngừa cơn đau nửa đầu sau gáy

• Tư thế đúng: Chú ý tư thế khi làm việc, ngủ. Tránh ngồi lâu một tư thế, hạn chế gối quá cao khi ngủ.
• Kiểm soát căng thẳng: Thư giãn, áp dụng kỹ thuật giảm stress
• Ngủ đủ giấc, uống đủ nước

• Tránh lạm dụng caffeine, rượu bia

Khi nào nên đi khám bác sĩ ngay

Bên cạnh các cơn đau nửa đầu sau gáy thông thường, hãy đi khám ngay nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

• Đau dữ dội, đột ngột, không đáp ứng với thuốc giảm đau
• Sốt cao, cứng cổ
• Yếu một bên tay chân, rối loạn lời nói, nhìn mờ
• Thay đổi ý thức, lú lẫn

Dưới đây là một số câu hỏi liên quan đến “đau nửa đầu sau gáy“:

1. Làm sao phân biệt đau nửa đầu sau gáy với các cơn đau đầu thông thường?

• Đau nửa đầu sau gáy thường có cảm giác khác biệt do xuất phát từ vùng cổ gáy. Cơn đau có thể âm ỉ, nhức nhối kéo dài, hoặc đau nhói dữ dội (đặc biệt trong đau dây thần kinh chẩm).
• Cơn đau nửa đầu sau gáy cũng dễ hơn các loại đau đầu khác kèm theo cứng cổ, khó vận động.
• Đau nửa đầu (migraine) nói chung, kể cả đau sau gáy, có thể có thêm các triệu chứng như buồn nôn, nôn, nhạy cảm với ánh sáng và tiếng ồn.

2. Có phải đau nửa đầu sau gáy luôn là dấu hiệu của bệnh nguy hiểm?

• Trong phần lớn trường hợp, đau nửa đầu sau gáy không phải do bệnh lý nghiêm trọng. Thường thì các nguyên nhân là đau cơ do căng thẳng, tư thế sai, hoặc đôi khi là migraine.
• Tuy nhiên, nếu bạn gặp cơn đau rất dữ dội, đột ngột, hoặc kèm theo sốt cao, cứng cổ, rối loạn ý thức, yếu liệt tay chân… thì cần đi khám bác sĩ ngay để loại trừ các bệnh lý cần điều trị khẩn cấp.

3. Tôi có thể làm gì để giảm đau nửa đầu sau gáy tức thì?

• Nằm nghỉ ngơi ở nơi yên tĩnh, thoáng mát, tránh ánh sáng mạnh.
• Dùng thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol, ibuprofen. Lưu ý đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng.
• Chườm lạnh (đá viên bọc trong khăn) hoặc chườm ấm vùng gáy để làm dịu cơn đau.
• Hít thở sâu, thư giãn, có thể kết hợp xoa bóp nhẹ nhàng vùng gáy, thái dương.

4. Đau nửa đầu sau gáy có thể điều trị dứt điểm không?

• Điều trị đau nửa đầu sau gáy tập trung vào việc giảm tần suất, mức độ của các cơn đau, và cải thiện chất lượng cuộc sống.
• Bác sĩ sẽ tư vấn kết hợp thuốc, vật lý trị liệu, điều trị các nguyên nhân tiềm ẩn, cũng như hướng dẫn bạn thay đổi lối sống để hạn chế cơn đau tái phát.

5. Những phương pháp nào giúp phòng ngừa đau nửa đầu sau gáy?

• Cải thiện tư thế khi làm việc, sinh hoạt, tránh cúi đầu lâu, ngủ gối không quá cao.
• Tập các bài tập tăng cường sức khỏe cơ vùng cổ, vai gáy.
• Kiểm soát căng thẳng (stress) thông qua thư giãn, tập thể dục, yoga, thiền…
• Ngủ đủ giấc và uống đủ nước mỗi ngày.

1. Theo Hiệp hội Đau đầu Quốc tế (IHS), đau nửa đầu sau gáy chiếm 15-20% các trường hợp đau nửa đầu.

2. Căng cơ: Khi cơ cổ, vai gáy bị co cứng, chèn ép dây thần kinh, dẫn đến đau nửa đầu sau gáy. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5463231/)

3. Liệu pháp thư giãn, yoga: Giảm căng thẳng, phòng ngừa tái phát. (https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/stress-management/in-depth/stress/art-20046037)

4. Kiểm soát căng thẳng: Thư giãn, áp dụng kỹ thuật giảm stress. (https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/stress-management/in-depth/stress/art-20046037)

Mặc dù gây nhiều khó chịu, đau nửa đầu sau gáy hiếm khi là dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm. Thông qua việc thay đổi tích cực trong lối sống và điều trị phù hợp bạn hoàn toàn có thể kiểm soát và giảm tần suất các cơn đau. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đầy đủ thông tin chi tiết về “đau nửa đầu sau gáy“.