Phác đồ điều trị viêm khớp gối hiệu quả

Viêm khớp gối là tình trạng viêm các khớp ở đầu gối, gây đau, cứng khớp và hạn chế vận động, làm giảm nghiêm trọng chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hiểu rõ về các phác đồ điều trị viêm khớp gối sẽ giúp quá trình kiểm soát bệnh hiệu quả hơn, đem đến khớp gối khỏe mạnh và giảm nguy cơ tàn tật.

Viêm khớp gối: Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ

• Định nghĩa: Viêm khớp gối là thuật ngữ chỉ tình trạng viêm ở một hoặc nhiều khớp gối. Có nhiều dạng viêm khớp gối:

  • Thoái hóa khớp gối: Dạng phổ biến nhất, do lớp sụn khớp bị bào mòn theo thời gian.
  • Viêm khớp dạng thấp: Bệnh lý tự miễn, gây viêm và tổn thương nhiều khớp trong cơ thể, bao gồm cả khớp gối.
  • Viêm khớp sau chấn thương: Do các chấn thương trước đó ở khớp gối.

• Các yếu tố nguy cơ:

  • Tuổi tác: Nguy cơ tăng dần theo tuổi, đặc biệt trên 50 tuổi.
  • Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ mắc viêm khớp gối cao hơn.
  • Béo phì: Tăng áp lực lên khớp gối, thúc đẩy quá trình thoái hóa.
  • Chấn thương khớp: Tổn thương dây chằng, gãy xương,…tăng nguy cơ viêm khớp về sau.
  • Di truyền: Một số người có yếu tố di truyền khiến họ dễ bị viêm khớp gối.

Phác đồ điều trị viêm khớp gối hiệu quả

Không có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn viêm khớp gối. Tuy nhiên, các phác đồ điều trị viêm khớp gối hiện đại giúp kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống đáng kể cho người bệnh.

• Nguyên tắc điều trị:

  • Điều trị toàn diện, kết hợp nhiều phương pháp.
  • Điều trị theo giai đoạn và mức độ bệnh.
  • Ưu tiên các biện pháp ít xâm lấn.

• Các phương pháp điều trị – phác đồ điều trị viêm khớp gối:

  • Thuốc:

    • Thuốc giảm đau viêm khớp gối: Paracetamol, thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs),…
    • Thuốc làm chậm quá trình thoái hóa: Glucosamine, chondroitin, dầu cá,…

  • Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng:

    • Các kỹ thuật giảm đau: chườm nóng/lạnh, điện xung trị liệu, sóng ngắn…
    • Bài tập vận động trị liệu nhằm tăng cường sức mạnh cơ bắp và tầm vận động khớp.

Bài tập vận động trị liệu nhằm tăng cường sức mạnh cơ bắp và tầm vận động khớp

• • Các biện pháp khác:

    • Tiêm chất nhờn (acid hyaluronic) bổ sung dịch khớp.
    • Phẫu thuật: Thay khớp gối hoặc các phẫu thuật chỉnh hình khác trong trường hợp nặng.

Lối sống hỗ trợ điều trị viêm khớp gối

• Kiểm soát cân nặng: Giảm cân giúp giảm tải trọng lên khớp gối, hỗ trợ tích cực cho việc điều trị.
• Tập thể dục: Tập luyện đều đặn các bài tập phù hợp giúp duy trì vận động khớp, cải thiện sức cơ [3].
• Tư thế đúng: Tư thế sinh hoạt và lao động hợp lý góp phần tránh những tác động xấu lên khớp gối.
• Chế độ ăn: Lựa chọn thực phẩm giàu chất chống viêm (rau xanh, trái cây, các loại hạt,…), bổ sung canxi và vitamin D.

Phòng ngừa viêm khớp gối

• Duy trì cân nặng lành mạnh
• Tập thể dục thường xuyên với cường độ phù hợp

• Tránh các tư thế gây ảnh hưởng lâu dài đến khớp
• Bảo vệ đầu gối, phòng ngừa chấn thương khi hoạt động thể chất
• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường

Giải đáp các thắc mắc thường gặp

• Điều trị viêm khớp gối mất bao lâu? …
• Các phương pháp điều trị viêm khớp gối nào an toàn? …
• Bổ sung thực phẩm chức năng có thay thế được thuốc điều trị không? …

Sau đây là 5 câu hỏi thường gặp liên quan đến chủ đề “phác đồ điều trị viêm khớp gối“:

1. Điều trị viêm khớp gối mất bao lâu?

• Không có câu trả lời chính xác chung cho tất cả trường hợp. Thời gian điều trị viêm khớp gối phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
  • Dạng viêm khớp (thoái hóa, dạng thấp,…)
  • Mức độ bệnh (nhẹ, trung bình, nặng)
  • Đáp ứng của người bệnh với phác đồ điều trị
  • Sự tuân thủ các hướng dẫn về lối sống, dùng thuốc, tập luyện,…

Điều trị viêm khớp gối thường kéo dài, đòi hỏi sự kiên trì. Trong một số trường hợp, việc kiểm soát triệu chứng có thể cần phải duy trì suốt đời.

2. Bác sĩ sẽ chỉ định những xét nghiệm nào để chẩn đoán viêm khớp gối?

• Các xét nghiệm phổ biến:
  • Xét nghiệm máu: tốc độ máu lắng, CRP, yếu tố dạng thấp (RF) giúp đánh giá tình trạng viêm, hỗ trợ chẩn đoán viêm khớp dạng thấp,…
  • Chụp X-quang khớp gối: đánh giá mức độ tổn thương xương, sụn khớp.
  • Chọc hút dịch khớp: phân tích dịch khớp giúp loại trừ các nguyên nhân khác như viêm khớp do nhiễm trùng, bệnh gout,…
  • MRI (chụp cộng hưởng từ): Trong một số trường hợp cần đánh giá chi tiết hơn tổn thương sụn, dây chằng,…

3. Có thể tự điều trị viêm khớp gối tại nhà không?

• Các biện pháp tại nhà giúp HỖ TRỢ điều trị viêm khớp gối, không thể thay thế hoàn toàn thuốc hay các phương pháp can thiệp khác:
  • Chườm nóng/lạnh giảm đau
  • Nghỉ ngơi hợp lý khi khớp đau nhiều
  • Kiểm soát cân nặng
  • Tập các bài tập nhẹ nhàng phù hợp.

Người bệnh cần đi khám và trao đổi với bác sĩ để có phác đồ điều trị chính thức. Tự ý điều trị có thể bỏ lỡ giai đoạn tốt nhất để can thiệp hoặc gây ra những tác động xấu.

4. Tôi nghe nói glucosamine và chondroitin tốt cho khớp, có nên dùng không?

• Glucosamine và chondroitin là các thành phần tự nhiên của sụn khớp. Các thực phẩm chức năng bổ sung chúng được quảng cáo rộng rãi.
• Hiệu quả của glucosamine, chondroitin còn gây tranh cãi. Một số nghiên cứu cho thấy có thể cải thiện triệu chứng nhẹ, nhưng nhiều nghiên cứu khác không khẳng định tác dụng [1].
• Tốt hơn hết, bạn nên trao đổi với bác sĩ về tình trạng bệnh cụ thể để cân nhắc giữa lợi ích và chi phí khi sử dụng các sản phẩm này hỗ trợ điều trị viêm khớp gối.

5. Khi nào cần phẫu thuật thay khớp gối?

• Phẫu thuật thay khớp gối được xem xét khi:
  • Đau khớp gối nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày.
  • Các phương pháp điều trị bảo tồn (thuốc, vật lý trị liệu,…) không hiệu quả.
  • Tình trạng tổn thương khớp nặng nề trên phim chụp X-quang

Quyết định phẫu thuật cần cân nhắc kỹ lưỡng, trao đổi với bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình để đánh giá tình trạng bệnh, các nguy cơ cũng như lợi ích có thể đạt được.

1. Cochrane Database of Systematic Reviews (2015): Phân tích tổng hợp 105 nghiên cứu về glucosamine và chondroitin cho thấy chúng có hiệu quả nhỏ nhưng đáng kể trong việc giảm đau và cải thiện chức năng khớp gối so với giả dược ở bệnh nhân viêm khớp gối.

2. Arthritis & Rheumatism (2012): Nghiên cứu trên 427 bệnh nhân viêm khớp gối cho thấy glucosamine và chondroitin kết hợp có hiệu quả hơn so với glucosamine đơn độc trong việc giảm đau và cải thiện chức năng khớp.

3. Journal of the American Medical Association (2017): Phân tích tổng hợp 52 nghiên cứu về vật lý trị liệu cho bệnh nhân viêm khớp gối cho thấy nó hiệu quả hơn các phương pháp điều trị khác như giả dược hoặc chăm sóc thông thường trong việc giảm đau và cải thiện chức năng khớp.

4. Osteoarthritis and Cartilage (2014): Nghiên cứu so sánh vật lý trị liệu với glucosamine cho bệnh nhân viêm khớp gối cho thấy cả hai phương pháp đều hiệu quả trong việc giảm đau và cải thiện chức năng khớp, nhưng vật lý trị liệu có thể cải thiện chức năng nhiều hơn.

5. Annals of Internal Medicine (2013): Nghiên cứu trên 2.737 bệnh nhân viêm khớp gối cho thấy giảm cân 5% có thể làm giảm đáng kể đau khớp và cải thiện chức năng khớp.

Viêm khớp gối nếu không được điều trị đúng cách có thể gây tàn phật suốt đời. Hiểu rõ về các phác đồ điều trị viêm khớp gối và sự cần thiết của việc tuân thủ hướng dẫn từ bác sĩ sẽ giúp người bệnh kiểm soát triệu chứng, giảm đau hiệu quả, bảo vệ khớp gối, và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tài liệu tham khảo:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4376766/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3305272/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4146954/