Rối loạn điều tiết mắt – nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Trong cuộc sống hiện đại, đôi mắt của chúng ta liên tục phải làm việc, đặc biệt là với sự phổ biến của máy tính, điện thoại thông minh. Điều này dẫn đến tình trạng phổ biến gọi là rối loạn điều tiết mắt. Hãy cùng tìm hiểu về tình trạng này để bảo vệ sức khỏe đôi mắt của bạn.

Rối loạn điều tiết mắt là gì?

Rối loạn điều tiết mắt là tình trạng mắt gặp khó khăn trong việc điều chỉnh tiêu cự để nhìn rõ các vật thể ở các khoảng cách khác nhau. Cơ thể thủy tinh trong mắt có khả năng đàn hồi, thay đổi hình dạng để lấy nét, nhưng khi khả năng này suy giảm sẽ gây ra tình trạng rối loạn điều tiết.

Nguyên nhân gây rối loạn điều tiết mắt

• Sử dụng máy tính, điện thoại quá nhiều: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng mỏi mắt điều tiết. Mắt phải liên tục tập trung nhìn gần trong thời gian dài mà không có thời gian thư giãn.
• Đọc sách, làm việc ở khoảng cách gần: Việc thường xuyên nhìn gần khiến cơ thể mi (cơ có tác dụng điều tiết mắt) bị căng kéo liên tục, dẫn đến tình trạng khó lấy nét khi nhìn xa hơn.
• Tật khúc xạ chưa được điều chỉnh: Các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị, loạn thị nếu không đeo kính phù hợp sẽ khiến mắt phải điều tiết nhiều hơn, lâu dần gây rối loạn.
• Các nguyên nhân khác: Tuổi tác, một số bệnh lý như tiểu đường, các thuốc điều trị, căng thẳng, mất ngủ,… cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng điều tiết của mắt.

Triệu chứng điển hình của rối loạn điều tiết mắt

• Mỏi mắt: Đây là triệu chứng chính của rối loạn điều tiết mắt. Mắt có cảm giác căng tức, nhức mỏi, đặc biệt sau khi nhìn gần trong thời gian dài.
• Nhìn mờ: Thị lực giảm, các vật thể trở nên mờ nhòe, đặc biệt là khi nhìn gần.
• Nhức đầu: Những cơn nhức đầu âm ỉ vùng trán hoặc thái dương thường xuất hiện kèm theo.
• Khô mắt, chảy nước mắt: Mắt có thể bị khô, cộm do giảm tiết nước mắt, hoặc ngược lại, chảy nước mắt nhiều.
• Các triệu chứng khác: Hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn, khó tập trung.

Rối loạn điều tiết mắt có nguy hiểm không?

Rối loạn điều tiết mắt gây khó chịu, làm giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng đến học tập và làm việc. Nếu không được điều chỉnh, tình trạng này có thể dẫn đến các tật khúc xạ thật sự như cận thị, viễn thị.

Chẩn đoán và điều trị rối loạn điều tiết mắt

• Chẩn đoán: Bác sĩ nhãn khoa sẽ khám mắt tổng quát để kiểm tra thị lực, khả năng điều tiết, loại trừ các bệnh lý mắt khác.
• Điều trị:
  • Nghỉ ngơi mắt: Áp dụng quy tắc 20-20-20 (cứ 20 phút làm việc nhìn gần thì nhìn xa 20 feet – khoảng 6m trong 20 giây)
  • Bài tập mắt: Các bài tập phục hồi điều tiết có thể giúp tăng cường sức khỏe cơ thể mi, cải thiện điều tiết.
  • Nước mắt nhân tạo: Bổ sung độ ẩm cho mắt, giảm khô mắt.
  • Kính mắt: Bác sĩ có thể kê đơn kính mắt giúp giảm tải điều tiết.

Phòng ngừa rối loạn điều tiết mắt

• Thói quen tốt cho mắt: Giữ khoảng cách phù hợp khi đọc sách, làm việc, sử dụng máy tính đúng cách.
• Ánh sáng đầy đủ: Không làm việc trong môi trường thiếu sáng.
• Khám mắt định kỳ: Giúp phát hiện sớm các vấn đề về mắt, bao gồm cả rối loạn điều tiết.

Lời khuyên từ chuyên gia

Đừng chủ quan nếu bạn nhận thấy thị lực giảm hay có các dấu hiệu [điều tiết mắt kém]. Hãy đi khám mắt sớm để có biện pháp điều chỉnh phù hợp. Bên cạnh đó, hãy thay đổi thói quen sinh hoạt, chú trọng bảo vệ mắt để tránh tình trạng này.

1. Làm sao để biết tôi có bị rối loạn điều tiết mắt không?

• Triệu chứng điển hình: Mỏi mắt khi nhìn gần (đọc sách, dùng máy tính), nhìn mờ, nhức đầu, khô mắt. Nặng hơn, bạn có thể thấy chữ nhòe đi, nhìn một hóa hai.
• Chẩn đoán chính xác: Đến gặp bác sĩ nhãn khoa. Thông qua thăm khám và kiểm tra thị lực, khả năng điều tiết, bác sĩ sẽ xác định chính xác tình trạng của bạn.

2. Rối loạn điều tiết mắt và cận thị có giống nhau không?

• Điểm khác biệt:
  • Rối loạn điều tiết mắt là tình trạng mắt khó khăn khi chuyển đổi tiêu cự giữa nhìn gần và nhìn xa.
  • Cận thị là tật khúc xạ, mắt chỉ nhìn rõ vật ở gần, còn nhìn xa thì mờ.
• Mối liên hệ: Rối loạn điều tiết kéo dài, không được điều chỉnh có thể dẫn đến cận thị thật sự, đặc biệt ở trẻ em.

3. Tôi có thể tự điều trị rối loạn điều tiết mắt tại nhà không?

• Các biện pháp hữu ích: Nghỉ ngơi mắt hợp lý, bài tập cho mắt, điều chỉnh môi trường đủ sáng, dùng nước mắt nhân tạo đều có tác dụng hỗ trợ.
• Lưu ý quan trọng: Việc chẩn đoán và tư vấn điều trị chuyên sâu cần có bác sĩ nhãn khoa. Nếu các triệu chứng không thuyên giảm hay trở nên nặng hơn, đi khám ngay là điều cần thiết.

4. Đeo kính có chữa khỏi rối loạn điều tiết mắt không?

• Kính mắt sẽ giúp giảm tải điều tiết, cải thiện các triệu chứng khó chịu, giúp bạn nhìn rõ hơn.
• Để phục hồi chức năng điều tiết, thường cần kết hợp các bài tập mắt cùng với hướng dẫn của bác sĩ.

5. Rối loạn điều tiết mắt có gây mù lòa không?

• Bản thân rối loạn điều tiết hiếm khi dẫn đến mù lòa.
• Tuy nhiên, tình trạng này gây giảm thị lực đáng kể, ảnh hưởng đến cuộc sống. Nếu không được điều chỉnh, nó có thể làm tăng nguy cơ mắc các tật khúc xạ khác, gây suy giảm thị lực lâu dài.

Rối loạn điều tiết mắt gây nhiều phiền toái, nhưng có thể được kiểm soát và phòng ngừa. Thực hiện các biện pháp nêu trên sẽ giúp bạn có đôi mắt khỏe mạnh và tinh anh.