Thuốc tránh thai khẩn cấp, một phương pháp ngừa thai hiệu quả trong tình huống cần thiết, đang ngày càng trở nên phổ biến trong đa số các phụ nữ. Dưới đây là sự giới thiệu cụ thể về thuốc tránh thai khẩn cấp để hiểu rõ về khái niệm và ứng dụng và tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp.
Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Khái niệm và ứng dụng:
-
- Thuốc tránh thai khẩn cấp (ECP) là một biện pháp ngừa thai ngắn hạn, thường được sử dụng sau quan hệ tình dục mà không sử dụng bảo vệ hoặc khi bảo vệ đã bị hỏng.
- Với thành phần chính là levonorgestrel hoặc ulipristal acetate, thuốc này thường được biết đến dưới tên gọi “viên tránh thai sau quan hệ” và được coi là một biện pháp hiệu quả để ngăn chặn thai nghén nếu được sử dụng đúng cách và kịp thời.
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp ngừa thai ngắn hạn
Mục đích sử dụng:
-
- Mục đích chính của thuốc tránh thai khẩn cấp là ngăn chặn quá trình rụng trứng, làm đặc chất nhầy cổ tử cung và làm mỏng niêm mạc tử cung, từ đó ngăn chặn quá trình quả nảy và gắn kết của trứng phôi.
- Thông thường, thuốc được sử dụng trong khoảng 72 giờ sau quan hệ tình dục mà không sử dụng phương tiện ngừa thai hoặc trong thời gian 120 giờ nếu sử dụng ulipristal acetate. Mục tiêu là giữ cho quá trình thai nghén không thể xảy ra, giúp phụ nữ có thêm thời gian để đưa ra quyết định về thai hay không thai.
Uống thuốc tránh thai khẩn cấp có hại không?
Uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thể có hại nếu bạn sử dụng nó thường xuyên hoặc nếu bạn có một số tình trạng sức khỏe nhất định. Tuy nhiên, nó thường an toàn để sử dụng thỉnh thoảng khi cần thiết.
Tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp
1. Nôn mửa và cảm giác buồn nôn:
Mô tả hiện tượng nôn mửa:
-
- Sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, một số phụ nữ có thể trải qua hiện tượng nôn mửa, là phản ứng tự nhiên của cơ thể đối với thành phần hoạt chất trong thuốc.
- Nôn mửa thường xuất hiện trong khoảng 1-2 giờ sau khi uống viên và có thể kéo dài một thời gian ngắn.
Ảnh hưởng đến sức khỏe và trải nghiệm người sử dụng:
-
- Tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp không chỉ tạo ra sự không thoải mái, mệt mỏi mà còn có thể làm giảm hấp thụ thuốc, tăng nguy cơ thai nghén.
- Cảm giác buồn nôn có thể kéo dài và làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người sử dụng.
2. Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt và cân nặng:
Sự biến đổi trong chu kỳ kinh nguyệt:
-
- Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây ra thay đổi đột ngột trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ.
- Chu kỳ có thể trở nên không đều, kéo dài hoặc ngắn hạn, tạo ra tình trạng bất ổn và bất thường.
Tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp có thể khiến chu kỳ có thể trở nên không đều
Ảnh hưởng của tăng cân đột ngột:
-
- Một số phụ nữ có thể trải qua tăng cân đột ngột sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
- Sự tăng cân này thường là do sự giữ nước và ảnh hưởng đến cân nặng tổng thể của người sử dụng.
3. Thay đổi tâm trạng và nguy cơ nguồn cung dưỡng chất:
Mood swings và tâm lý thay đổi:
-
- Cảm giác căng thẳng, buồn bã, hoặc dễ cáu kỉnh là một số tâm trạng thay đổi thường gặp sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
- Mood swings có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ xã hội và tinh thần của người sử dụng.
Mất cân bằng dinh dưỡng và ảnh hưởng đến sức khỏe:
-
- Sự mất cân bằng dinh dưỡng có thể xảy ra khi thuốc tránh thai khẩn cấp làm thay đổi quá trình hấp thụ và sử dụng dưỡng chất trong cơ thể.
- Nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là đối với những phụ nữ có chế độ dinh dưỡng không cân đối, có thể tăng lên.
4. Các nguy cơ về sức khỏe
1. Nguy cơ cao huyết áp và nguy cơ đột quỵ/ tim mạch:
Tăng nguy cơ cao huyết áp:
-
- Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể tăng nguy cơ cao huyết áp ở một số phụ nữ.
- Các thành phần hoạt chất trong thuốc có thể ảnh hưởng đến hệ thống mạch máu và tăng cường áp lực huyết áp.
Liên quan đến nguy cơ đột quỵ và tim mạch:
-
- Tăng huyết áp có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ và các vấn đề về tim mạch.
- Những người có tiền sử về các vấn đề tim mạch cần được tư vấn cẩn thận khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp để tránh nguy cơ tăng lên.
2. Nguy cơ thai nghén và không bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục:
Nguy cơ thai nghén nếu sử dụng không đúng cách:
-
- Nếu không sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp đúng cách, có thể tăng nguy cơ thai nghén.
- Việc không tuân thủ liều lượng hoặc sử dụng quá thời gian quy định có thể làm giảm hiệu suất của thuốc.
Thiếu bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI):
-
- Thuốc tránh thai khẩn cấp không cung cấp bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI).
- Việc sử dụng thuốc này không thay thế cho việc sử dụng bảo vệ chống STI như bao cao su. Người sử dụng cần phải giữ gìn cảnh báo và thực hiện biện pháp phòng ngừa thêm vào đó để bảo vệ sức khỏe toàn diện.
Lợi ích của thuốc tránh thai khẩn cấp
- Hiệu quả cao: thuốc tránh thai khẩn cấp có thể ngăn ngừa thai nghén hiệu quả đến 95% nếu được sử dụng trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ.
- Dễ sử dụng: thuốc tránh thai khẩn cấp là dạng viên uống, dễ dàng sử dụng và không cần kê đơn.
- Có thể mua tại các nhà thuốc: thuốc tránh thai khẩn cấp có thể mua dễ dàng tại các nhà thuốc mà không cần kê đơn của bác sĩ.
- An toàn: thuốc tránh thai khẩn cấp được coi là an toàn cho hầu hết phụ nữ, nhưng tuyệt đối không nên lạm dụng.
- Có thể sử dụng nhiều lần: thuốc tránh thai khẩn cấp có thể sử dụng nhiều lần nếu cần thiết.
Các trường hợp chống chỉ định sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp (ECP) là một biện pháp dự phòng hiệu quả để ngăn ngừa thai nghén sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ hoặc khi biện pháp bảo vệ thất bại, tuy nhiên, ECP không dành cho tất cả mọi người. Dưới đây là một số trường hợp chống chỉ định sử dụng ECP:
1. Mang thai:
Thuốc tránh thai khẩn cấp không hiệu quả nếu bạn đã mang thai. Sử dụng ECP khi đang mang thai có thể gây ra nguy cơ tiềm ẩn cho thai nhi.
2. Tiền sử huyết áp cao:
Nếu bạn có tiền sử huyết áp cao, sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp hơn nữa.
3. Tiền sử đột quỵ hoặc bệnh tim mạch:
Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ hoặc bệnh tim mạch ở những người có tiền sử mắc các bệnh này.
4. Bệnh gan nặng:
Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể ảnh hưởng đến chức năng gan ở những người có bệnh gan nặng.
5. Chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân:
Nếu bạn đang bị chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân, sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể che lấp các triệu chứng của một bệnh lý tiềm ẩn.
6. Dị ứng với thành phần thuốc:
Nếu bạn dị ứng với bất kỳ thành phần nào của thuốc tránh thai khẩn cấp, bạn không nên sử dụng thuốc.
7. Đang cho con bú:
Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể bài tiết vào sữa mẹ và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ bú mẹ.
Ngoài các trường hợp chống chỉ định trên, bạn cũng nên tham khảo ý kiến
Tư vấn và cẩn thận trước khi sử dụng
1. Tư vấn bởi bác sĩ và chuyên gia y tế
Quá trình kiểm tra sức khỏe và chẩn đoán:
-
- Trước khi quyết định sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, quá trình kiểm tra sức khỏe bởi bác sĩ là bước quan trọng.
- Bác sĩ sẽ đánh giá lịch sử y tế, tiền sử bệnh, và các yếu tố riêng tư của người sử dụng để đảm bảo thuốc không gây ảnh hưởng đặc biệt nào.
Nên thăm khám cùng bác sĩ để được tư vấn sử dụng
Lợi ích của tư vấn chuyên nghiệp trong việc đối mặt với tác hại:
-
- Chuyên gia y tế có thể giúp giải đáp mọi thắc mắc về tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp và tư vấn về những cân nhắc cụ thể.
- Tư vấn chuyên nghiệp giúp người sử dụng hiểu rõ hơn về cách quản lý tác hại và lựa chọn các phương pháp ngừa thai khác phù hợp.
2. Sử dụng dụng cụ y tế và thuốc theo hướng dẫn:
Dụng cụ hỗ trợ và thuốc được đề xuất:
-
- Bác sĩ có thể đề xuất sử dụng dụng cụ hỗ trợ như chuột bi hoặc dụng cụ hút thuốc tránh thai khẩn cấp để giảm nguy cơ nôn mửa.
- Thuốc và dụng cụ phải được chọn lựa kỹ lưỡng, phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể và lịch sử y tế của người sử dụng.
Phương pháp sử dụng an toàn và hiệu quả:
-
- Hướng dẫn cụ thể về cách sử dụng thuốc và dụng cụ, bao gồm liều lượng, thời điểm sử dụng và các biện pháp an toàn khác.
- Thông tin về cách ứng phó với các tác dụng phụ có thể xảy ra và khi nào cần tìm kiếm sự giúp đỡ y tế chuyên nghiệp.
Một số nghiên cứu liên quan
Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để đánh giá hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp. Kết quả của các nghiên cứu này cho thấy, thuốc tránh thai khẩn cấp có hiệu quả ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn trong khoảng 72 giờ sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Lancet năm 2009 cho thấy, hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên là 95% nếu được sử dụng trong vòng 24 giờ sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ, 85% nếu được sử dụng trong vòng 48 giờ và 58% nếu được sử dụng trong vòng 72 giờ.
Một nghiên cứu khác được công bố trên tạp chí Journal of the American Medical Association năm 2010 cho thấy, hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp loại 2 viên là 98% nếu được sử dụng trong vòng 24 giờ sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ, 87% nếu được sử dụng trong vòng 48 giờ và 77% nếu được sử dụng trong vòng 72 giờ.
Bài viết trên đã cung cấp thông tin về những tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp và các thông tin liên quan. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn.
Nguồn tham khảo:
Kiểm Duyệt Nội Dung
Hơn 10 năm kinh nghiệm truyền thông marketing trong lĩnh vực y tế, sức khỏe.
Triển khai thành công các hoạt động truyền thông marketing, phát triển nội dung và xây kênh mạng xã hội cho các đối tác bệnh viện, phòng khám, bác sĩ và chuyên gia y tế khắp cả nước.
Hơn 6 năm kinh nghiệm tổ chức sản xuất các chương trình y tế uy tín hàng đầu Việt Nam, phối hợp cùng Đài Truyền hình Tp.HCM (HTV). Các chương trình tiêu biểu bao gồm Nhật Ký Blouse Trắng, Bác Sĩ Nói Gì, Alo Bác Sĩ Nghe, Nhật Ký Hạnh Phúc, Vui Khỏe Cùng Con, Bác Sỹ Mẹ, v.v.
Hợp tác toàn diện với hàng trăm bệnh viện và phòng khám, hàng nghìn bác sĩ và chuyên gia y tế nhằm chung tay xây dựng nền tảng nội dung và dịch vụ y tế trên ứng dụng Doctor Network.
