Các tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh và cách chăm sóc các mẹ cần biết

Những ngày tháng đầu tiên sau khi chào đời đem đến biết bao niềm vui cho các bậc cha mẹ, nhưng cũng không thiếu những thử thách. Một trong số đó là các “tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh” – những giai đoạn trẻ bỗng trở nên quấy khóc, khó chịu hơn hẳn, khiến bố mẹ không khỏi lo lắng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng này, cùng các cách giúp con vượt qua êm ái.

Tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh là gì?

Tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh là những giai đoạn phát triển vượt bậc hay còn gọi là “phát triển nhảy vọt trẻ sơ sinh”. Não bộ và cơ thể bé có những thay đổi đột phá về vận động, nhận thức và các giác quan. Sự thay đổi nhanh chóng này khiến bé cảm thấy bối rối, khó chịu, và thể hiện ra bên ngoài bằng các hành vi như quấy khóc nhiều hơn bình thường.

Dấu hiệu nhận biết tuần khủng hoảng

Bố mẹ có thể nhận ra các dấu hiệu điển hình sau báo hiệu bé đang trải qua tuần khủng hoảng:

• Khóc nhiều ở trẻ sơ sinh – dấu hiệu nhận biếttuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh: Bé khóc thét, khóc dai dẳng khó dỗ hơn bình thường.
• Quấy khóc ở trẻ sơ sinh: Bé dễ bực bội, cáu gắt, khó có thể làm bé vui vẻ.
• Ngủ khó ở trẻ sơ sinh: Bé khó ngủ, giấc ngủ chập chờn, hay thức giấc giữa đêm.

• Bám mẹ ở trẻ sơ sinh: Bé muốn được bố mẹ ôm ấp, vỗ về nhiều hơn.

Wonder Weeks – Các mốc tuần khủng hoảng

Khái niệm “giai đoạn wonder weeks” được nêu trong cuốn sách cùng tên, mô tả 10 giai đoạn phát triển nhảy vọt mà trẻ sơ sinh thường trải qua trong khoảng 2 năm đầu đời. Các mốc này có thể xê dịch đôi chút với từng bé.

Chăm sóc trẻ trong tuần khủng hoảng

• Thách thức nuôi con: Không có gì lạ khi bố mẹ cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi khi chăm trẻ trong tuần khủng hoảng. Hãy hiểu rằng đây là giai đoạn bình thường, hãy kiên nhẫn và chuẩn bị tinh thần cùng con vượt qua.
• Chăm sóc trẻ sơ sinh giai đoạn khó: Một số mẹo xoa dịu bé:
  • Mẹo chăm sóc con trong tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh – Ôm ấp, vỗ về bé nhẹ nhàng.
  • Dùng tiếng ồn trắng (tiếng quạt, tiếng máy sấy…)
  • Đu đưa nhẹ nhàng
  • Cho trẻ bú hoặc ngậm núm ti giả nếu bé muốn.
  • Tắm nước ấm giúp bé thư giãn.
• Thông tin về tuần khủng hoảng trẻ sơ sinh: Tìm hiểu kiến thức từ các nguồn đáng tin cậy (trang web uy tín, sách nuôi dạy con, tư vấn từ bác sĩ nhi khoa).

Lời khuyên từ chuyên gia

• Tuần khủng hoảng sẽ qua, bé sẽ học được nhiều kỹ năng mới và trở nên ngoan ngoãn hơn.
• Quan sát và thấu hiểu trẻ để đáp ứng nhu cầu của con tốt nhất.

• Bố mẹ cũng đừng quên chăm sóc sức khỏe và tinh thần của mình.
• Nếu các dấu hiệu bất thường kéo dài hoặc bạn quá lo lắng, đừng ngần ngại đưa trẻ đi khám bác sĩ.

Sau đây là 5 câu hỏi thường gặp liên quan đến “tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh“:

1. Tuần khủng hoảng kéo dài bao lâu?

• Trả lời: Mỗi đợt khủng hoảng thường kéo dài vài ngày đến một tuần, thậm chí đôi khi lâu hơn. Tuy nhiên, giai đoạn trẻ khó chịu nhất thường chỉ khoảng vài ngày.

2. Có thể dự đoán trước các tuần khủng hoảng không?

• Trả lời: Có. Dựa vào khái niệm “giai đoạn wonder weeks” và tuổi của trẻ (tính theo ngày dự sinh), bố mẹ có thể phần nào dự đoán các mốc phát triển nhảy vọt, từ đó chuẩn bị tâm lý đối phó với tuần khủng hoảng.

3. Bé nhà tôi rất hay quấy khóc, có phải bé đang trong tuần khủng hoảng?

• Trả lời: Trẻ sơ sinh quấy khóc có nhiều nguyên nhân: đói, buồn ngủ, tã bẩn, do khó chịu trong người (nóng/lạnh, đầy hơi…), hoặc đơn giản bé muốn được quan tâm. Nếu trẻ khóc nhiều bất thường kèm theo các dấu hiệu như ngủ khó ở trẻ sơ sinh, bám mẹ ở trẻ sơ sinh, thì rất có thể bé đang trải qua tuần khủng hoảng.

4. Làm sao để giúp bé dễ chịu hơn trong tuần khủng hoảng?

• Trả lời: Không có cách nào ngăn chặn tuần khủng hoảng. Bố mẹ có thể giúp trẻ dễ chịu hơn bằng cách:
  • Ôm ấp, vỗ về, đáp ứng nhanh chóng khi bé khóc.
  • Dỗ dành bé bằng tiếng ồn trắng, đu đưa nhẹ nhàng, cho bé tắm nước ấm…
  • Không ép bé ăn/ngủ khi bé không muốn.
  • Bố mẹ kiên nhẫn, nghỉ ngơi đầy đủ để tránh căng thẳng.

5. Tuần khủng hoảng có nguy hiểm không?

• Trả lời: Bản thân tuần khủng hoảng không nguy hiểm. Đây là giai đoạn phát triển bình thường của trẻ. Tuy nhiên, nếu trẻ khóc dữ dội không dỗ được, kèm sốt cao, bỏ bú, nôn trớ nhiều, hoặc bố mẹ quá lo lắng, thì nên đưa bé đi khám bác sĩ để loại trừ các vấn đề bệnh lý khác.

1. Nghiên cứu của Hetty van de Rijt: Trong các tuần kỳ diệu, trẻ thường có những biểu hiện như: quấy khóc nhiều hơn, biếng ăn, khó ngủ, bám mẹ hơn.

2. Nghiên cứu của Frans Plooij: Ông phát hiện ra rằng trong các tuần kỳ diệu, não bộ của trẻ có những hoạt động mạnh mẽ hơn bình thường. Điều này cho thấy rằng các tuần kỳ diệu là thời điểm quan trọng cho sự phát triển trí não của trẻ.

3. Nghiên cứu của Megan Gunnar: Bà phát hiện ra rằng trẻ có thể trải qua stress trong các tuần kỳ diệu do những thay đổi đột ngột trong khả năng nhận thức và vận động. Tuy nhiên, bà cũng cho thấy rằng stress trong các tuần kỳ diệu không phải là điều tiêu cực. Nó có thể giúp trẻ học cách đối phó với những thử thách trong cuộc sống.

Tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh là một phần tất yếu trong quá trình lớn khôn của trẻ. Bằng tình yêu thương, sự kiên nhẫn, và những phương pháp phù hợp, bố mẹ sẽ trở thành “trợ thủ” tuyệt vời giúp bé vượt qua giai đoạn này một cách suôn sẻ.