Vết thương chảy máu là tình trạng thường gặp, có thể từ trầy xước nhẹ tới vết thương nguy hiểm. Biết cách sơ cứu vết thương chảy máuđúng chuẩn không chỉ giúp cầm máu nhanh chóng mà còn ngăn ngừa nhiễm trùng, thúc đẩy quá trình hồi phục.
Các loại vết thương chảy máu
- Vết trầy xước: Tổn thương lớp da ngoài cùng.
- Vết cắt: Vết thương hở do vật sắc nhọn gây ra.
- Vết rách: Tương tự vết cắt nhưng thường có mép không đều.
- Vết đâm thủng: Vết thương sâu, hẹp với nguy cơ chứa dị vật.
Xử lý vết thương chảy máu tại nhà: các bước chi tiết
1. An toàn là trên hết: Đeo găng tay y tế, nếu có, để tránh lây nhiễm.
2. Rửa tay sạch sẽ – sơ cứu vết thương chảy máu: Trước và sau khi sơ cứu để hạn chế vi khuẩn.
Rửa tay sạch sẽ là một trong các bước để sơ cứu vết thương chảy máu
3. Xác định tình trạng: Nhận diện loại vết thương, vị trí, mức độ nghiêm trọng.
4. Cầm máu hiệu quả:
- Cách cầm máu vết thương: Áp một miếng gạc sạch trực tiếp lên vết thương với lực ấn vừa phải trong 5-10 phút.
- Nâng cao vết thương: Nếu ở chân, tay, có thể giơ cao hơn vị trí tim.
5. Rửa vết thương đúng cách – sơ cứu vết thương chảy máu:
- Sử dụng nước sạch hoặc nước muối sinh lý loại bỏ dị vật nhỏ.
- Có thể dùng xà phòng với vùng da xung quanh vết thương, tránh để trực tiếp vào vết thương hở.
6. Băng bó cẩn thận
- Dùng gạc vô trùng và băng cuộn cố định băng gạc, độ chặt vừa phải.
- Thay băng hằng ngày, đặc biệt là khi ướt hoặc bẩn.
Dấu hiệu nhiễm trùng vết thương cần lưu ý
- Đau nhức ngày càng tăng
- Vết thương sưng đỏ, nóng
- Chảy mủ, dịch có mùi hôi
- Sốt, nổi hạch
Sốt, nổi hạch có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng vết thương
Phòng ngừa uốn ván
Uốn ván là bệnh nhiễm trùng nặng do trực khuẩn Clostridium Tetani gây ra với các triệu chứng co cứng cơ, nguy hiểm đến tính mạng. Nên tiêm phòng uốn ván và xử lý vết thương kịp thời để giảm đáng kể nguy cơ mắc phải.
Sơ cứu vết thương chảy máu ở trẻ em
- Sơ cứu vết thương chảy máu – Bình tĩnh xử lý và trấn an để bé hợp tác
- Tuân thủ quy trình tương tự người lớn
- Đưa bé đi bác sĩ nếu vết thương sâu, lớn, chảy máu không kiểm soát.
Đưa bé đi bác sĩ nếu vết thương sâu, lớn, chảy máu không kiểm soát
Dụng cụ sơ cứu vết thương hở chảy máu cần thiết
Hộp sơ cứu bao gồm: gạc y tế, băng cuộn, nước muối sinh lý, bông gòn, oxy già, thuốc sát trùng, kéo, nhíp…
Khi nào cần đưa đi bệnh viện?
Nhập viện ngay trong các trường hợp:
- Vết thương sâu, rộng, chảy máu ồ ạt không cầm được
- Có dị vật lớn trong vết thương (mảnh thủy tinh, kim loại,…)
- Dấu hiệu nhiễm trùng nặng: sốt cao, mệt mỏi, vết thương hôi
- Đã tiêm phòng uốn ván nhưng vết thương có nguy cơ cao
Một số câu hỏi liên quan đến “sơ cứu vết thương chảy máu”
Dưới đây là 5 câu hỏi liên quan đến “sơ cứu vết thương chảy máu“:
1. Tôi phải làm gì nếu máu chảy quá nhiều và không cầm được?
- Trả lời: Nếu máu thấm ướt băng gạc liên tục, không có dấu hiệu giảm sau 10 phút áp lực trực tiếp, hãy thực hiện:
- Đặt thêm gạc lên vị trí cũ, không bỏ miếng gạc đang có.
- Tiếp tục ấn mạnh.
- Gọi cấp cứu (115) hoặc đưa người bị thương đến bệnh viện ngay lập tức.
2. Có nên dùng oxy già/cồn để rửa vết thương không?
- Trả lời: Nên ưu tiên nước sạch hoặc nước muối sinh lý để làm sạch vết thương hở chảy máu. Oxy già và cồn có tính sát khuẩn nhưng có thể gây xót, làm chậm quá trình lành vết thương và không giúp loại bỏ dị vật tốt bằng nước.
3. Sau khi băng bó thì bao lâu tôi cần thay băng một lần?
- Trả lời: Nên thay băng cho vết thương chảy máu mỗi ngày một lần hoặc bất cứ lúc nào băng gạc bị ướt, bẩn. Tần suất này giúp theo dõi vết thương và hạn chế nhiễm trùng.
4. Tôi có thể tự rút dị vật ra khỏi vết thương tại nhà không?
- Trả lời: Tuyệt đối không tự ý rút dị vật, đặc biệt là các vật to, sâu, đâm vào vị trí nhạy cảm. Điều này có thể làm vết thương chảy máu nhiều hơn, tổn thương thêm các mô, và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Hãy đến cơ sở y tế để được bác sĩ xử lý.
5. Có cách nào để phân biệt vết thương cần khâu và vết thương có thể tự lành?
- Trả lời: Nhìn chung, các trường hợp sau đây nên đưa đi khâu để vết thương mau lành và giảm thiểu sẹo:
- Vết thương sâu, hở rộng
- Mép vết thương không liền khít
- Vết thương ở những vùng cử động nhiều (khuỷu tay, khớp,…)
- Vết thương vùng mặt (vì tính thẩm mỹ)
Một số dẫn chứng khoa học về “sơ cứu vết thương chảy máu”
Dưới đây là một số dẫn chứng khoa học về “sơ cứu vết thương chảy máu“:
1. Một nghiên cứu của Đại học Harvard cho thấy áp lực trực tiếp giúp giảm lượng máu chảy đến 95%.
2. Theo Mayo Clinic, nâng cao vị trí có thể giảm sưng và thúc đẩy quá trình lành da.
3.Nước muối sinh lý có hiệu quả sát khuẩn cao hơn nước thường. (Tài liệu tham khảo: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4543117/)
4. Một nghiên cứu của Bệnh viện Nhi khoa Boston cho thấy oxy già không hiệu quả hơn nước muối sinh lý trong việc sát trùng vết thương. (Tài liệu tham khảo: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4434004/)
Sơ cứu vết thương chảy máu kịp thời và đúng cách là kỹ năng vô cùng quan trọng có thể cứu sống tính mạng. Hãy luôn bình tĩnh, thực hiện theo các bước hướng dẫn trên, và không ngại tìm kiếm sự trợ giúp y tế chuyên nghiệp khi cần thiết.
Tài liệu tham khảo:
https://www.aedcpr.com/articles/first-aid-for-bleeding/
https://www.sja.org.uk/get-advice/first-aid-advice/bleeding/severe-bleeding/
Kiểm Duyệt Nội Dung
Hơn 10 năm kinh nghiệm truyền thông marketing trong lĩnh vực y tế, sức khỏe.
Triển khai thành công các hoạt động truyền thông marketing, phát triển nội dung và xây kênh mạng xã hội cho các đối tác bệnh viện, phòng khám, bác sĩ và chuyên gia y tế khắp cả nước.
Hơn 6 năm kinh nghiệm tổ chức sản xuất các chương trình y tế uy tín hàng đầu Việt Nam, phối hợp cùng Đài Truyền hình Tp.HCM (HTV). Các chương trình tiêu biểu bao gồm Nhật Ký Blouse Trắng, Bác Sĩ Nói Gì, Alo Bác Sĩ Nghe, Nhật Ký Hạnh Phúc, Vui Khỏe Cùng Con, Bác Sỹ Mẹ, v.v.
Hợp tác toàn diện với hàng trăm bệnh viện và phòng khám, hàng nghìn bác sĩ và chuyên gia y tế nhằm chung tay xây dựng nền tảng nội dung và dịch vụ y tế trên ứng dụng Doctor Network.
